Czy możesz sobie wyobrazić sytuację, w której jesteś przekonany, że Twoi bliscy, choć wyglądają i zachowują się normalnie, są tak naprawdę zupełnie obcymi ludźmi?

Tak właśnie myśli osoba z zespołem Capgrasa. Zaburzenie to należy do grupy urojeniowych zespołów błędnej identyfikacji (ang. delusional misidentification syndromes, DMS) i może towarzyszyć m.in. schizofrenii, demencji, a także występować jako powikłanie po urazie mózgu.

Objawy

Zespół Capgrasa polega na przekonaniu chorego, że osoby z bliskiego otoczenia (głównie członkowie rodziny), w skrajnych przypadkach nawet domowe zwierzęta, zostały podmienione przez wyglądających identycznie obcych. Co ciekawe, chory nie stara się szukać osoby podmienionej („oryginału”), skupia się natomiast na próbach zdemaskowania oszusta.

Historia

Zaburzenie to jako pierwszy opisał w roku 1923 francuski psychiatra, Joseph Capgras. W swojej publikacji podał przykład pacjentki, która utrzymywała, że wszyscy znani jej dobrze ludzie są podstawionymi sobowtórami. Z kolei w roku 1991 Passer i Wannock opisali przypadek 74-letniej kobiety, która twierdziła, że jej mąż został zastąpiony przez obcego mężczyznę. W związku z powyższym, pacjentka podejmowała różne czynności zaradcze, m.in. odmówiła spania z małżonkiem w jednym łóżku, a także poprosiła syna o broń, co jak tłumaczyła, miało być zabezpieczeniem przed obecnością „obcego mężczyzny w domu”. Kobieta bez trudu (i wątpliwości) rozpoznawała natomiast pozostałych członków rodziny.

Leczenie

Zespół Capgrasa jest zaburzeniem bardzo rzadkim. Wymaga dokładnej diagnostyki oraz włączenia odpowiedniego leczenia, które opiera się głównie na farmakoterapii (podawaniu leków przeciwpsychotycznych) oraz psychoterapii.

Źródło:

Janusz Rybakowski, Stanisław Pużyński, Jacek Wciórka: Psychiatria. Podstawy psychiatrii. T. 1. Wrocław: Elsevier, Urban & Partner, 2010.